تمام بلاهایی که نیکلاس مادرو بر سر ونزوئلا آورده است

simorgh shahr
جمعه ۲۸ آبان ۹۵
۲۲:۰۳

عاقبت چاوز و چاوزیسم؛ ویرانه ای به نام ونزوئلا

ماهنامه پیشه و تجارت:

نیکلاس مادورو مورس متولد 1962 کاراکاس
تحصیلات: دیپلم ردی
سوابق: راننده اتوبوس، نماینده شورای ملی، وزیر امور خارجه، معاون اول ریاست جمهوری

نیکلاس هر شب کابوس از دست دادن قدرت را می بیند. دیگر دیدن اعتراض مردم برای او عادی شده است؛ مردمی که از گرسنگی و بی غذایی به ستوه آمده اند. مردم قحطی زده ای که برای گریز از گرسنگی به شهرهای مرزی کلمبیا هجوم برده و مغازه ها را غارت می کنند. شاید خود او هم تمایل داشته باشد تا زودتر عرصه را واگذار کند. به هر حال رییس جمهوری یک کشور قحطی زده افتخار چندانی محسوب نمی شود. با وجود این تلاش دارد تا حفظ ظاهر کرده و خود را قدرتمند نشان دهد. در برابر طوماری با امضای چند میلیونی تاکید کرده است که مخالفان باید تا سال 2018 صبر کنند.

عاقبت چاوز و چاوزیسم؛ ویرانه ای به نام ونزوئلا

ویرانه ای به نام ونزوئلا

یار گرمابه و گلستان هوگو چاوز باور نداشت که روزی فرا برسد که بیش از 80 درصد مردم یکصدا خواهان برکناری او باشند. در پایتخت ونزوئلا به راحتی می توان غم نان و بدبختی را در چشمان مردم مشاهده کرد. هنوز خودم مردم باور ندارند که چرا این بلا به سرشان آمد و چرا با وجود نفت خیز بودن کشور، به فلاکت افتاده اند و ناچارند برای رفع گرسنگی به غذای حیوانات متوسل شوند.

وجه مشترک بسیاری از مغازه ها در شهر کاراکاس این است که در اطلاعیه ای اعلام کردند که نان ندارند. هر روزی که به پایان می رسد بیشتر بی کفایتی و ناتوانی مادورو رییس جمهوری پوپولیست ونزوئلا در مدیریت کشور آشکار می شود. تا زمانی که بحران تنها به بحران انرژی خلاصه شده بود و رییس جمهوری تنها از زنان خواست تا سشوار استفاده نکنند یا اینکه عاجزانه از مردم تقاضا کرد بی خیال کولر گازی شوند یا اینکه تعداد روزهای ساعات کاری را تنها به دو روز در هفته تقلیل داد، مردم این دشواری ها را تحمل کردند. مردم زمانی کاسه صبرشان لبریز شد که متوجه شدند چیزی برای خوردن ندارند و قحطی شدیدی ونزوئلا را درنوردیده است.

تورم چند صد درصدی و گرانی بی سابقه توان نفس کشیدن را از مردم گرفته است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، قیمت یک همبرگر معمولی در شهر کاراکاس، پایتخت ونزوئلا به 170 دلار آمریکا (با قیمت رسمی معادل 1700 بولیوار و با قیمت بازار آزاد 17 هزار بولیوار) رسیده است. هر دلار آمریکا در بازار رسمی 10 بولیوار قیمت گذاری شده است اما در بازار آزاد ونزوئلا قیمت هر دلار آمریکا حتی بیشتر از هزار بولیوار ونزوئلا معامله می شود.

ارزش بولیوار به شدت افت کرده است. اگر مردم این کشور به جای پول، در جیب شان دستمال کاغذی بگذارند، به مراتب با ارزش تر است. همزمان با سقوط بی سابقه ارزش بولیوار، انتشار تصویری از یک شهروند ونزوئلایی که به جای دستمال کاغذی، یک اسکناس دو بولیواری را به دور یک «ایمپانادا» (نوعی غذای اصلی آمریکای جنوبی که شبیه پیراشکی است) پیچیده بود در فضای مجازی کلی جنجال به پا کرد.

برای درک گرانی بی سابقه تنها لازم است بدانید که قیمت آیفون شش در ونزوئلا 47 هزار دلار (155 میلیون تومان) است و حتی اگر بخواهید قناعت کرده و گوشی هوشمند دیگری بخرید باید 17 هزار بولیوار که معادل حقوق دو ماه و 10 روز یک کارگر در این کشور است، پرداخت کنید.

قیمت بلیت تک نفره سینما در کاراکاس به 8800 بولیوار رسیده است. اگر خدایی ناکرده گذر مسافری به هتلی به منظور اقامت بیفتد برای یک شب اقامت باید 6900 دلار ناقابل پرداخت کند. این توریست علاوه بر جیب خود باید مراقب جان خود هم باشد چون در شرایط کنونی در ونزوئلا برای به دست آوردن پول به راحتی آدم ها یکدیگر را می کشند. زمانی که قیمت گوشم مرغ در ونزوئلا 13 برابر شده و نانی وجود ندارد، طبیعی است که خشونت برای به دست آوردن غذا افزایش یابد.

شاگرد مکتب چاوزیسم

این بار تاس شانس نیکلاس مادورو مورس جفت 6 نیاورد تا بتواند قدرت متزلزل خود را تحکیم کند. اگر در مارس 2013 شاگرد وفادار هوگوچاوز توانست با کسب 50.7 درصد آرا به عنوان رییس جمهوری این کشور انتخاب شده و رقیب سرسخت خود انریکه کاپریلیس را شکست دهد این بار در برابر سیل مخالفان هیچ شانسی ندارد. نکته جالب اینجاست که راننده اتوبوس سابق که با عضویت در اتحادیه کارگری فعالیت سیاسی خود را از زمان نوجوانی با حمایت از جنبش انقلابی بولیواری آغاز کرد و به نمایندگی از کارگران در اتحادیه صنف حمل و نقل در کاراکاس رسما وارد سیاست شد، در نوک پیکان انتقادها قرار گرفته است.

مادورو سال 2000 نماینده شورای ملی شد و دفاع جانانه او از سیاست های چاوز، او را به یکی از حامیان مورد علاقه وی تبدیل کرد. در سال 2006 به عنوان وزیر امور خارجه ونزوئلا انتخاب شد. وی به حدی شیفته چاوز بود که خود شخصا رانندگی اتوبوس چاوز و حامیانش را در جریان برگزاری انتخابات ماه اکتبر 2012 بر عهده گرفت و پس از پیروزی چاوز، به سمت معاون اولی رییس جمهوری ارتقا یافت.

مهم ترین دلیل مخالفان مادورو 54 ساله این است که وی با بی تدبیری موجب شده کشور در آستانه قحطی قرار بگیرد. از همه بدتر اینکه وی به جای ایجاد آرامش در کشور، حامیان خود را دعوت به تجمع کرده و بارها گفته است: «اگر الیگارشی روزی علیه من اقدام کرد و موفق شد که این کاخ را تصاحب کند، من به شما دستور می دهم که شورش کنید و یک اعتصاب عمومی نامحدود به راه بیندازید.»

بسیاری از کارشناسان بر این باورند که چنین سخنانی ناشی از ناپختگی است. به هر حال این اظهارات موجب خواهد شد آتش زیر خاکستر شعله ور شود. در این صورت در کنار قحطی و جنگ برای غذا، شرایطی برای جنگ داخلی فراهم خواهد شد. مروری بر شرایط کنونی ونزوئلا شکست تفکر چاوزیسم و اتکا به سیاست های پوپولیستی را به خوبی به تصویر کشیده است اما به موازات ایجاد بحران در ونزوئلا، بسیاری از مردم ایران خدا را شکر می کنند که به طرفداران محمود احمدی نژاد در انتخابات ریاست جمهوری 92 رأی ندادند زیرا در این صورت دورنمای اقتصاد ایران بی شباهت با ونزوئلای امروز نبود.

پنج دلیل برای دردسر بزرگ ونزوئلا

تحلیل فارن افیر از بحران امروز میراث خواران چاوز

ونزوئلا کشوری در آمریکای لاتین است که مانند بسیاری از کشورهای این منطقه با مشکلات عمده سیاسی و چالش های عمیق اقتصادی روبرو است. انتخابات پارلمانی در این کشور در زمان حیات هوگو چاوز این مشکلات را وارد فضای جدیدی کرد. طی این انتخابات پارلمانی برای اولین بار در 18 سال گذشته، حزب «چاویزمو»، سیاسیون چپگرای حامی رییس جمهوری فقید، هوگو چاوز، موفق به پیروزی در انتخابات ملی ونزوئلا نشدند. البته نتایج این انتخابات کمکی به تسریع حل مشکلات نکرد و اوضاع نگران کننده اقتصادی همچنان به قوت خود باقی است و در برخی موارد بدتر از گذشته شده است. پنج دلیل عمده برای ایجاد و تداوم این مشکلات می توان در نظر گرفت.

1. نتیجه غیرمنتظره انتخابات

انتخابات پارلمانی گذشته برای مجلس، ضربه سنگین به نیکلاس مادورو، رییس جمهوری وفادار به چاوز بود. در این انتخابات نزدیک به 74 درصد مردم مشارکت داشتند که باعث شد 112 کرسی از 167 کرسی مجلس به حزب راستگرای «هیات اتحاد دموکراتیک» برسد و کرسی های باقی مانده هم به «جبهه سوسیالیست متحد ونزوئلا» که از حزب حاکم هستند رسید. حالا قدرت حاکم بر مجلس، توانایی خوبی در تضعیف قدرت رییس جمهوری دارند و برای هیات دولت تهدید بزرگی به حساب می آیند. اما مهم تر از همه، قدرت آنها برای اعلام درخواست رفراندوم جهت برکناری رییس جمهوری از قدرت است که تا سال آینده ممکن است روی بدهد. ترکیب مجلس فعلی زنگ خطری برای حامیان و وفاداران سیاست های چپگرایانه دولت چاوز و میراث داران او محسوب می شود.

2. اقتصاد اسفناک

ونزوئلا به چیزی بیشتر از تغییر در رهبری سیاسی نیاز دارد. مهم تر از همه اقتصاد است. ونزوئلا فقط همین حالا باید چیزی نزدیک به 16 میلیارد دلار بدهی خود را تا پایان سال 2016 پرداخت کند اما ذخایر خارجی این کشور در حال حاضر تنها 15.2 میلیارد دلار است که باعث شده 7.3 درصد از مردم ونزوئلا در فقر مطلق به سر ببرند. دستمزدها به حدی پایین آمده که هر خانوار تنها می تواند هزینه یک هفته خورد و خوراک خود را تامین کند. 40 درصد از مردم ونزوئلا در حال حاضر دستمزد حداقلی یا پایین تر دریافت می کنند. زندگی در کاراکاس دیگر به صرفه نیست.

نرخ بیکاری در سال 2014 به 18.1 درصد و تورم به 159 درصد رسید که ارزش پول ملی را به شدت کاهش داد اما بدتر از همه این که پول برای خرید خوراک و وسایل نداشته باشید این است که پول در جیب داشته باشید ولی قفسه های فروشگاه ها و مغازه ها را خالی از جنس و کالا بیابید. در نیمه اول سال 2005 که نشانه های بحران تازه نمایان شده بود، به تنهایی 500 تظاهرات علیه کمبود غذا انجام شد. ونزوئلا در حال حاضر 70 درصد کالاهای مصرفی خود را وارد می کند.

3. نفت ارزان و اقتصاد وابسته به نفت

چرا وابستگی به واردات مشکل بزرگی به حساب می آید؟ زیرا جهت خرید کالاهای مصرفی، ونزوئلا نیازمند فروش نفت خود است و قیمت نفت هم دیگر مانند گذشته نیست. ونزوئلا روی 298 میلیارد بشکه نفتی زندگی می کند که بیشترین در دنیا به حساب می آید. (عربستان سعودی در رتبه دوم با 268 میلیارد و کانادا در رتبه سوم با 173 میلیارد بشکه است.) فروش نفت 96 درصد از سهم صادرات کشور را شامل می شود و 25 درصد از آن، تولید ناخالص ملی است. این ارقام زمانی قدرت به حساب می آمدند اما آن دوران گذشته است. از دو سال پیش به این سو قیمت نفت از بشکه ای 111 دلار به نزدیک 40 دلار رسیده است و اقتصاد ونزوئلا را هم با خود به زمین کوبیده است.

هر یک دلار کاهش در قیمت نفت باعث به وجود آمدن 700 میلیون دلار افزایش هزینه روی دوش دولت می شود. در دو دهه گذشته همین نفت بود که حزب «چاویزمو» را زنده نگاه داشته و بین سال های 2005 تا 2012 ارزش تولید ناخالص ملی ونزوئلا را افزایش قیمت نفت تا پنج درصد بالا برد. برای بازگشت تعادل، کاراکاس نیاز دارد که قیمت نفت به 125 دلار در هر بشکه برگردد و این اتفاقی نیست که به این زودی ها رخ دهد.

4. جرم بدون مجازات

نداشتن امنیت اقتصادی، خود به تنهایی مشکل زا هست ولی نداشتن امنیت به معنای واقعی از هر چیزی بدتر است. تنها 22 درصد از مردم ونزوئلا اظهار داشتند که احساس امنیت کامل می کنند. این میزان در واقع کمترین احساس امنیت در کل دنیاست که توسط موسسه «گال آپ» جمع آوری شده است. البته با وجود اینکه 90 درصد جرایم در کشور بدون مجازات پیش می رود، این امتیاز دیگر عجیب به نظر نمی رسد. ونزوئلا جمعیتی بیش از 30 میلیون نفر دارد. در همین سال گذشته شاهد 25000 مورد قتل بوده است که رتبه دوم جنایت در دنیا را به خود اختصاص داده است. (ادعا شده که هندوراس در رتبه اول قرار دارد.)

بین سال های 1998 تا 2013 میزان نرخ جنایت چهار برابر شده است. اگر بخواهیم مقایسه ای انجام دهیم، ایالات متحده آمریکا که با خشونت بیگانه نیست، سال 2014 شاهد 14 هزار مورد قتل بوده که در مقابل جمعیتی نزدیک به 320 میلیون دارد. یعنی میزان جنایت در آمریکا چیزی کمتر از 60 درصد از کل جنایات واقع شده در ونزوئلاست، آن هم با جمعیتی 10 برابر نسبت به آن.

جدا از این، نباید آدم ربایی را فراموش کنیم. هیات نظارت بر خشونت های ونزوئلا که در کاراکاس قرار دارد، رقمی نزدیک به 17 هزار مورد آدم ربایی در سال 2010 را تخمین زده است. (نرخ های جدید دولتی غیرقابل اعتماد هستند.) از آن 17 هزار مورد انسان دزدیده شده، 50 درصد فقیر بودند، 47 درصد متعلق به طبقه متوسط جامعه و کمتر از سه درصد ثروتمند به حساب می آمدند. در ونزوئلا احتمال این که شخصی که شما را می رباید از نظر اقتصادی شرایط بهتری نسبت به شما داشته باشد، بسیار بالا است.

5. کمی کمک از دیگر دوستان

هنگامی که انسان به مشکل و سختی می افتد، سراغ دوستان، اقوام و آشنایان خود می رود تا از پشتیبانی و کمک آنها بهره مند شود. این شرایط برای همه کشورها صادق است اما برای ونزوئلا به این سادگی نیست. از سال 2005، ونزوئلا مبلغ 50 میلیارد دلار از چین به عنوان بخشی از توافقنامه نفت – قرضی دریافت کرد. ونزوئلا بیشتر از 600 هزار بشکه نفت در روز به چین صادر می کند اما تقریبا 50 درصد از آن می تواند پرداخت کننده مبلغی باشد که از این غول آسیایی دریافت کرده است. باید به این نکته توجه داشت که با وضعیت بد اقتصادی ونزوئلا، نیاز آنها از فروش نفت، دریافت سود برای بهبود اوضاع اقتصادی کشور است نه اینکه بخواهد قرض های قدیمی را پرداخت کند.

علاوه بر همه اینها ونزوئلا خود را به شدت در آمریکای لاتین منزوی کرده است. کوبا دیگر با ایالات متحده وارد رابطه شده است و رفیق قدیمی چاوز، دیلما روسف، رییس جمهوری برزیل هم از سمت خود برکنار شد. (صندوق بین المللی پول پیش بینی کرده که تولید ناخالص ملی برزیل تا پایان سال 3 درصد کاهش پیدا کند.)، آرژانتین در انتخابات خود، رییس جمهوری جدید انتخاب کرده است که قسم یاد کرده تا مادورو را به خاطر نقض حقوق بشر بازخواست کند که این برعکس رییس جمهوری سابق آرژانتین کریستینا فرناندز است که با ارسال گوشت و کالاهای اساسی خوراکی دیگر به ونزوئلا در شرایط اسفناک اقتصادی و تورم آنجا در سال 2008 به آنها کمک می کرد.

هیچ کدام از این مشکلات ونزوئلا جدید نیستند و خیلی بیشتر از یک دور انتخاباتی نیاز دارد تا بتوان آنها را رفع و رجوع کرد اما با توجه به وضعیت اقتصادی موجود کشور در سال جاری به نظر می رسد تمام این مشکلات سرانجام به مرحله انفجار خود نزدیک شوند.

ناله های شادترین مردم جهان

ونزوئلا در بحران عمیقی فرو رفته است. مردم بحران زده می گویند زمان خوشی و آرامش در این کشور را به خاطر ندارند. چند سال پیش در فهرست کشورهای شاد، ونزوئلا در رتبه های بالای جدول قرار داشت اما امروز ساکنان این کشور آمریکای لاتین برای تهیه مایحتاج روزانه خود با دشواری روبرو هستند. سرزمینی که روزگاری با شعارهای انقلابی «رفیق هوگو چاوز» صدای خود را در جهان بلند کرده بود امروز ناله های آرامش به گوش دنیا نمی رسد. مردم ونزوئلا این روزها دقیقا با چه بحران هایی روبرو هستند؟

تورم 700 درصدی

ونزوئلا بدترین دوران سیاسی و اقتصادی خود در دهه های اخیر را پشت سر می گذارد. گزارش ها حکایت از آن دارند که در سال 2016 تورم 700 درصدی، اقتصاد ملی را فلج کرده و به تنش های سیاسی دامن زده است. انریکه کاپریلس که پیش تر به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری در ونزوئلا شرکت کرده بود در این رابطه با قانون گذشت دوران ریاست جمهوری از نیمه در این کشور اشاره می کند. بر اساس این قانون وقتی نیمی از دوران ریاست جمهوری فردی در این کشور می گذرد، می توان برای ادامه دوران ریاستش رفراندوم برگزار کرد. کاپریلس و همکارانش معتقدند زمان برگزاری چنین رفراندومی در ونزوئلا رسیده است.

غم نان در کاراکاس

ونزوئلا تمام گندم مورد نیاز خود را از دیگر کشورها وارد می کند. شرایط بحرانی اقتصادی موجب شده است این کشور بی نان بماند. این روزها صف های طولانی نانوایی در پایتخت و دیگر شهرهای این کشور تصاویری آشنا هستند. از سوی دیگر ونزوئلا با بحران دارو نیز روبرو است. بسیاری از بیمارستان ها در این کشور تنها بیمارانی را می پذیرند که داروی خود را همراه داشته باشند. پزشکان می گویند ونزوئلا در مورد داروهای اصلی و اساسی نیز دچار مشکل شده است. از آغاز بحران ها در این کشور ده ها نوزاد در اثر نایاب شدن آنتی بیوتیک ها مرده اند و این مرگ ها در پی عفونت های ساده ای که با داروهای معمول درمان می شد، روی دادند. درمان رایگان یکی از مهم ترین اصول دولت سوسیالیستی چاوز و بعد از آن مادورو بود که حالا کاملا از دست رفته به نظر می رسد.

مشکلات ونزوئلا برای کوبا

کوبا همسایه ونزوئلا مصرف برق را به شکل چشمگیری کاهش داده و قرار است تا پایان سال نیز مصرف سوخت خود را کاهش دهد. کوبا عمده سوخت خود را از ونزوئلا تامین می کرد و در این مورد با آغاز بحران در ونزوئلا، کوبایی ها بهترین چاره را در صرفه جویی در مصرف سوخت دیدند. در سوی دیگر ونزوئلا که با کلمبیا رابطه دوستانه ای نداشت، اکنون در دیپلماسی خود تجدید نظر کرده است. اختلافات ونزوئلا با کلمبیا عمدتا بر سر مسائل ایدئولوژیک و همسویی کلمبیا با ایالات متحده بود. اکنون در تنگنای اقتصادی ونزوئلا از این اصول کوتاه آمده و مرزهای مشترکش با کلمبیا را باز کرده است.

تلاش برای ترمیم کابینه

برای نیکلاس مادورو چاره چندانی وجود ندارد که وضعیت فعلی کشور را ترمیم کند و ونزوئلا را از این وضعیت بحرانی خارج کند. آخرین اقدام او برای حل بحران جابجایی در کابینه بود. تحلیلگران معتقد بودند واگذاری بخشی از کابینه به اپوزیسیون این کشور می تواند آرامش سیاسی را به کاراکاس بازگرداند اما وقتی مادورو، نستور رورول متهم به قاچاق کوکائین را به عنوان وزیر کشور منصوب کرد، تا حد زیادی این امیدها از دست رفت.

مطالب مرتبط با موضوع

خانه ملت: جواد کریمی قدوسی در گفت وگویی با اشاره به افزایش همکاری های نظامی میان ایران و چین، گفت: آمریکایی که پس از پایان جنگ سرد، خودش را رهبر مطلق جهان می دانست و جهان را دهکده ای معرفی می کرد، امروز افول این کشور برای شرق و غرب محرز شده و افول ایالات متحده جدی، قطعی و حتمی است و به طور حتم این مسئله موجب تجزیه این ایالات ناهمگون می شود.

نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: پیش بینی ها نشان می دهد که روند افولی ایالات متحده موجب می شود که این کشور به 52 کشور مستقل تجزیه ‌شود و این مسئله در آینده رخ می دهد و پس از آن این کشورهای جدید تأسیس در سازمان ملل به ثبت می رسند.

وی گفت: با توجه به وضعیت کنونی آمریکا و احتمال منازعات داخلی در این کشور، این احتمال می رود که مقامات کاخ سفید برای فرار به جلو و انحراف اذهان عمومی این کشور، یک نزاع بین المللی را رقم بزنند تا به این وسیله یک اجماع داخلی در آمریکا ایجاد شود. از این رو پیش بینی می شود که آمریکایی ها در منطقه دریای جنوبی چین با کشور چین، در حوزه اقیانوس آرام با روسیه و در منطقه خلیج فارس و خلیج عدن با جمهوری اسلامی وارد تنش نظامی شوند، البته امکان دارد که برای مقابله با ایران به صورت نیابتی از سعودی ها استفاده شود.

این نماینده مردم در مجلس دهم، ادامه داد: در شرایط کنونی دو جبهه وجود دارد، از یک طرف کشورهای آمریکایی و اروپایی و از طرف دیگر سه کشور ایران، روسیه و چین مستقر هستند، که این سه کشور در مسائل مختلف راهبردی جهان نقطه نظر مشترک دارند، به ویژه رویکرد تهران، مسکو و پکن درباره از بین رفتن نظام تک قطبی در جهان یکسان است.

کریمی قدوسی افزود: سفر وزیر دفاع چین به ایران و دیدار وی با مقامات کشورمان نشان می دهد که آمادگی بسیار خوبی برای هم افزایی میان ایران، چین و روسیه در شرایط بحرانی وجود دارد که این تعاملات خود در برابر سیاست های تهاجمی آمریکا به ویژه بروز جنگ جهانی سوم بازدارنده است.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران از آمادگی کامل کشورمان برای برگزاری رزمایش های مشترک نظامی ایران و چین خبر داد.

خبر
۳۴۶