معرفی کامل مستند رئیس الوزراء سیدمحمدرضا هاشمیان | معرفی فیلم های جشنواره 35 فیلم فجر

  • ۱۳:۵۹

روایت ‎سیدمحمدرضا هاشمیان (پژوهشگر و کارگردان) از این مستند را بخوانید:

* از عنوان فیلم مشخص است که با مستندی سیاسی و اجتماعی روبه‏رو هستیم، «رییس‏الوزراء» دقیقا درباره چیست؟
فیلم روایت مستندی است از دوره چهارم نخست‎وزیری احمد قوام‎السلطنه. در آن زمان یعنی سال ۱۳۲۴ ایران دوران بسیار پرآشوبی را پشت‎سر ‎می‎گذاشت. نیروهای نظا‎می ‎شوروی برخلاف توافق تهران از خارج‎کردن نیروهای خود از شمال ایران خودداری ‎می‎کردند تا بتوانند با فشار بر دولت‎ها، امتیاز استخراج و اکتشاف نفت شمال ایران را از آن خود کنند، همچنین با حمایت از گروه‎های جدایی‎طلب مانند حزب دموکرات آذربایجان و کردستان، استقلال کشور را در خطر قرار داده بودند. در چنین دوران پرآشوبی بود که احمدقوام برای چهارمین بار به نخست‎وزیری رسید تا بتواند با تلاش و مدیریت خود کشور را از ورطه بحران خارج کند.
* چه جنبه‎هایی از شخصیت یا زندگی او برای شما جالب بود که سراغ این شخصیت تاریخی رفتید؟
ساخت این فیلم توسط مسئولان وقت مرکز به من پیشنهاد شد. من در فیلم قبلی‏ام «شناسنامه» اشاره کوچکی به نقش قوام‏السلطنه در پایان دادن به بحران آذربایجان کرده بودم، به همین دلیل با این شخصیت تاریخی آشنایی داشتم. اما بعد از پذیرش این کار به‏صورت جدی‏تر به این موضوع پرداختم. مهم‏ترین جنبه‏ای که مرا به ساخت این فیلم تشویق کرد، کیاست قوام در همان دوره چهارم نخست‏وزیری بود که با پختگی خاصی توانست بازی سیاسی جذابی را بین دولت‎های آمریکا، شوروی و انگلستان آغاز کرده، امتیازات فراوانی را از آن‎ها دریافت کند و درنهایت کشور را از خطر فروپاشی نجات دهد.
* دو اثر قبلی شما هم به نوعی با تاریخ مرتبط است، این علاقه به تاریخ از کجا ‎می‎آید؟
به نظرم تمام مشکلاتی که ما در حال حاضر داریم در بی‏اعتنایی به تاریخ ریشه دارد. بارها شده وقتی درباره مساله‎ای تاریخی تحقیق ‎می‎کنم، متوجه ‎می‎شوم که ما در حال حاضر هم با چنین‎ مساله‎ای روبه‏رو هستیم. این گرفتاری تقریبا در تاریخ معاصر مخصوصا از مشروطه به این طرف بیشتر به چشم ‎می‎خورد و وقتی آزاردهنده ‎می‎شود که شاهد اشتباهاتی هستیم که مدام تکرار ‎می‎شود. مثال معروفی وجود دارد که ‎می‎گوید در کشورهای پیشرفته با بروز مشکلی برای جامعه ابتدا به سابقه و تاریخ رجوع ‎می‎شود تا ببینند گذشتگان با این‎ مساله ‎چه کرده‎اند، اگر تصمیم درستی گرفته باشند که مسیر را به همان منوال ادامه ‎می‎دهند اما اگر تصمیم اشتباه بوده باشد، پس در پی ترمیم آن بر‎می‎آیند، اما در ایران چرخ‎ها هر روز از نو اختراع ‎می‎شود.
* چه مدت زمان صرف پژوهش و تحقیق پیرامون این سوژه کردید؟
حدود دو سال پژوهش کار به طول انجامید و بسیار کار سخت و طاقت‎فرسایی بود.
* برای این کار از چه منابعی استفاده کردید؟

سعی کردم تقریبا از تمام منابع مکتوب و تصویری که چه در ایران و چه در خارج از ایران در این‌باره وجود داشت، بهره ببرم. بالغ بر ده‎ها کتاب و صدها مقاله ایرانی و خارجی را مطالعه کردم تا بتوانم درک درستی راجع به شخصیت قوام پیدا کنم، همچنین با پژوهشگران و افراد صاحب‎نظر مختلفی که در این‌باره تحلیلی داشتند، مصاحبت حضوری و تلفنی داشتم و برای به‎دست‎آوردن بخشی از تصاویر آرشیوی، سفری به مسکو کردم و بخشی دیگری از تصاویر هم از انگلستان و آمریکا خریداری شد، در ضمن به مراکز اسناد مختلفی سر زدم و سعی کردم اسناد درجه اولی را برای استفاده در فیلم تهیه کنم.
* فرم و نحوه روایت این مستند چگونه است؟ از چه شیوه‎ای برای به تصویر کشیدن این موضوع استفاده کردید؟
در این مستند فرم و شیوه جدیدتری نسبت به دو مستند قبلی‎ام انتخاب کردم؛ به این صورت که در چهار اپیزود با زوایای دید مختلف به موضوع پرداختم که به نظرم شیوه تجربه نشده‎ای حداقل در حوزه مستند بود، البته با توجه به کمبود منابع تصویری در برخی قسمت‎ها دست به بازسازی زدم و سعی کردم از گرفتن مصاحبه پرهیز کنم.
*مهم‎ترین سختی‎ها و مشکلات تولید «رییس‏الوزرا» چه بود؟
سختی کار را به دو بخش تقسیم ‎می‎کنم؛ ابتدا آمدن خود کاراکتر قوام در فیلم بود. قوام جزو معدود افرادی در تاریخ ایران است که کتب و مقالات زیادی درباره‏اش وجود دارد و بحث اصلی هم درمورد او خدمت یا خیانت است. درواقع برخی از صاحب‏نظران او را فردی خودفروخته، خائن و فرصت‏طلب معرفی ‎می‎کنند و بخشی دیگر او را شخصی خدوم که همیشه حا‎می‎ منافع ملی بوده، ‎می‎دانند. به نمایش درآوردن چنین شخصیتی در فیلم بسیار کار سخت و دشواری بود که بتواند بدون موضوع‏گیری حق مطلب را ادا کند. بخش دوم سختی کار، کمبود منابع تصویری درباره قوام بود. واقعیت این است که برای ساخت این فیلم فقط یک فیلم دو دقیقه‏ای از قوام و حدود ۳۰ عکس در اختیار داشتم که ‎‎باید با آن یک فیلم بلند ‎می‎ساختم. باید اعتراف کنم که کار فوق‎العاده سختی بود، به همین خاطر ساخت فیلم حدود سه‏سال‏ونیم طول کشید.
* به نظر خودتان برجسته‏ترین ویژگی این مستند چیست؟
در این سال‎ها همیشه تلاش کرده‏ام روی موضوعاتی کار کنم که مخاطب بعد از دیدن فیلم به اهمیت موضوع یا شخص پی ببرد. شاید مهم‏ترین کارکرد فیلم «سبز، سپید، سرخ» که درباره تاریخچه پرچم ایران است این باشد که دیگر کسی بی‏اهمیت از کنار پرچمی‎ که روی پل نصب شده، عبور نکند یا «شناسنامه» هم همین‏طور. درباره قوام هم این موضوع صادق است. شاید اکثر مردم نام‎های بزرگی در تاریخ مثل مصدق، امیرکبیر، ابن‏سینا و … را به خاطر دارند، اما موضوعات یا اشخاص زیادی هستند که با توجه به نقش بزرگی که در تاریخ این مملکت داشته‎اند، لیشتر افراد جامعه شناخت درستی از آن‎ها ندارند. امیدورام مخاطبان بعد از دیدن این فیلم به اهمیت شخصیتی مثل قوام در تاریخ ایران پی ببرند. به نظرم همین که یک شخصیت بتواند در دو حکومت (قاجار و پهلوی) که با هم عناد داشتند به نخست‏وزیری برسد، معنی خاصی دارد.
* مخاطبان این فیلم چه کسانی هستند؟
افراد اهل اندیشه و کسانی که نسبت به گذشته، حال و آینده مملکت دغدغه دارند.
* آیا فیلم ویژگی‎های دیگری هم دارد که برای مخاطب عام هم جذابیت داشته باشد؟
به نظرم شکل جدید روایت اپیزودیک این مستند ‎می‎تواند مورد توجه قرار بگیرد، اما از نظر عام شاید مهم‏ترین عامل جذابیت این فیلم، پخش تصاویر آرشیوی غنی همراه با صداست که برای نخستین‏بار به نمایش در‎می‎آید.
* با توجه به این‎که مستند شما در بخش مسابقه ملی جشنواره سینما حقیقت حضور دارد، پیش‏بینی‎تان از این حضور و احتمال موفقیت فیلم‏تان چیست؟
واقعیت را بخواهید خیلی نمی‎توانم پیش‏بینی دقیقی نسبت به اتفاقات داوری داشته باشم. روایت فیلم از شکل معمول اغلب مستندهای تاریخی که الگویی شبیه ویکی‏پدیا دارد، متفاوت است و همین متفاوت‏بودن ریسک کار را بالا ‎می‎برد. همان‎قدر که ممکن است موردتوجه قرار بگیرد، به همان اندازه هم ‎می‎تواند مورد بی‎مهری واقع شود، اما به قول معروف انسان با امید زنده است.
* نظرتان درباره گروه سینمای هنر و تجربه که امکان اکران آثار مستند را فراهم آورده‏اند، چیست؟ آیا پیشنهادی برای افزایش کیفیت این طرح دارید؟
من اعتقاد شخصی دارم که جایگاه اصلی مستند، تلویزیون است. بسیاری از شبکه‎های مطرح و معروف دنیا بهترین ساعات پخش خود را معطوف به پخش مستند‎های جذاب ‎می‎کنند. حال با توجه به این‎که نوع سیاست‎گذاری صداوسیما در ایران به‏گونه‏ای است که امکان پخش هرگونه مستندی وجود ندارد، بنابراین گروه هنر و تجربه فرصت مغتنمی ‎است که امکان دیدن مستندهای جذاب را برای علاقه‎مندان فراهم ‎می‎کند و من آن را به فال نیک ‎می‎گیرم.

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی
مجله اینترنتی سیمرغ شهر اخبار بازیگران بیوگرافی بازیگران اخبارسینمای ایران اخبار سینمای جهان اخبار تلوزیون ایران اخبار تلوزیون جهان اخبار موسیقی ایران اخبار موسیقی جهان


مجله اینترنتی سیمرغ شهر حذف
اخبار روز حذف
اخبارسینما حذف
اخبار موسیقی حذف
اخبارتلویزیون حذف
اخبار فناوری مصالب طنز وسرگرمی حذف
بیو گرافی بازیگران حذف
اخبار داغ سلبریتی های ایرانیx
بیوگرافی بازیگران سینما و تلویزیون ایرانx
فرهنگ وهنر ایران
آخرین مطالب
پربیننده ترین مطالب
مطالب پر بحث تر
نویسندگان
موضوعات
پیوندها
Designed By Erfan Powered by Bayan