کمر درد چیست و چگونه از آن پیشگیری کنیم

تعریف کمر درد

کمر درد یکی از شایعترین علل مراجعه بیماران به مراکز درمانی می باشد بطوریکه بعد از سرماخوردگی و ضربه های کوچک،کمر درد شایعترین بیماری در انسان است.کمر درد نخستین علت مراجعه بیماران به متخصصین ارتوپدی و جراحی مغز و اعصاب و بطور کلی کمر درد سومین علت مراجعه بیماران به پزشک می باشد.

کمر درد بیش از ۹۰درصد  افراد را در طول زندگی حداقل یکبار دچار می سازد. و بیش از ۵۰ درصد  از افراد بیش از یک مرتبه دچار آن کمر درد می شوند.

علل بسیار متفاوتی می توانند سبب ایجاد کمر درد شوند. تقریبا” در ۸۵ درصد از افرادی که برای کمر درد معاینه و بررسی می شوند علت خاصی پیدا نمی شود.

بیش از ۹۰ درصد  افرادی که دچار کمر درد میشوند طی ۲ ماه بهبود می یابند. تا حدود ۲۰ سال قبل، اکثر افرادی که برای درمان دردهای عضلانی اسکلتی به درمانگاههای فیزیوتراپی و ارتوپدی مراجعه می کردند، افراد بالای ۵۵ تا ۶۰ سال بودند و در واقع تخریب غضروف مفصلی در سنین بالا شروع می شد، ولی امروزه این سن به ۳۰ سال کاهش پیدا کرده و پزشکان شاهد مراجعه بیمارانی با سنین ۳۰ تا ۵۰ سال با دردهای گردن، زانو، کمر  و مفاصل مختلف به مراکز درمانی هستند.

انواع کمر درد

کمر درد از نظر ماهیت درد به سه دسته تقسیم می شود:

۱- کمر درد گذرا : دردی ناگهانی و شدید در ناحیه کمر،این نوع کمر درد ناشی از انجام حرکات نامناسب و یا کشیدگی بیش از حد ستون فقرات است. هر چند که این کمر درد گذرا است اما هیچگاه نباید کم اهمیت شمرده شود، چرا که میتواند اخطاری برای عود مجدد آن باشد و سریعا” باید جهت جلوگیری از تکرار کمر درد اقدام شود.

۲- کمر درد حاد:یک درد حاد در ناحیه کمر است ،این نوع کمر درد در اثر قرار گرفتن در وضعیتهای غلط، خم شدنهای مکرر و به مدت طولانی و یا ضربه به ستون فقرات کمری ایجاد می شود.کمر دردی که کمتر از یکماه از شروع آن می گذرد را حاد می نامند.

این نوع کمر درد نشانه وقوع آسیب بافتی بوده و بدرجات مختلفی در فرد ایجاد ناتوانی می کند. هر چند که آسیب کوچک باشد ولی باید مراقب بود و از تکرار آن جلوگیری کرد. برای این منظور در وهله اول باید درمان علامتی جهت کنترل درد انجام شده و سپس در مورد بهبودی کامل اقدام و تمامی فعالیتهای طبیعی ستون فقرات را به شکل اولیه خود بازگرداند.

۳- کمر درد مزمن: کمر دردی  که بیش از یکماه از بروز آن می گذرد را کمر درد مزمن می نامند. کمر درد مزمن در واقع در اثر عدم درمان و یا مقاومت به درمان کمر درد حاد ایجاد می گردد.

بدیهی است که درمان به موقع و مناسب کمر درد حاد، همواره درد مزمن را به حداقل می رساند، درد مزمن کمر باید به عنوان یک علامت جدی تلقی شده و کلیه معاینات بالینی و آزمایشات پاراکلینیکی جهت بیماریهای سیستمتیک انجام گردد. به هر صورت درد کمر مستلزم یک بررسی دقیق و درمان مناسب توسط گروهی درمانگر، متشکل از پزشک، متخصص فیزیوتراپی ، متخصص روانپزشکی و…. میباشد.

انواع درد کمر :

۱- درد موضعی : درد موضعی، دردی است که در اثر آسیب وارده به ناحیه کمر ایجاد شده و در همان منطقه احساس می گردد و معمولا” فرد قادر به درک محل دقیق آن است.

۲- درد راجعه : عبارتست از دردی که از یک ناحیه به ناحیه دیگر سرایت می کند. همه کمر دردها لزوما” به دلیل ناهنجاری ستون فقرات نیستند، بلکه می توانند بدلیل ضایعات احشایی باشند که درد آنها به ناحیه کمر ارجاع می شود. در نتیجه، بررسی و معاینه بالینی دقیق این مناطق توسط پزشک ضرورت دارد.

۳- درد انتشاری : غیر از درد انتشاری عصب سیاتیک که در بالا توضیح داده شده، ممکن است درد، منشاء عصب سیاتیک نداشته باشد و از نقاط دیگر به مسیر این عصب انتشار یابد. مهمترین منشاء دردهای انتشاری عبارتند از : مفاصل بین مهره ای، رباطهای مربوطه، رباطهای خلفی که مهره های کمری را به یکدیگر متصل می کنند و بالاخره عضلات اطراف آنها و عضلات ثبات دهنده لگن.

علل کمر درد :

بطور کلی کمر درد را می توان بر حسب علت به دو دسته عمده تقسیم بندی نمود: علل مکانیکی و علل غیره مکانیکی

کمر درد مکانیکی :

شامل آن دسته از بیماریهایی هستند که در اثر و یا به واسطه یک عامل مکانیکی مانند ضربه، حرکات فیزیکی نامناسب، کم بودن قوام عضلات و یا فشار بیش از حد به ناحیه ستون فقرات کمری و در اثر بد قرار گرفتن وضع بدن در حالت نشسته و ایستاده ایجاد می گردند. این دسته از بیماریها ۹۰% از علل کمر درد را تشکیل می دهند و نکته جالب اینکه براحتی قابل پیشگیری هستند.

کمر درد

دو سری از عوامل می توانند سبب آسیب پذیری ستون فقرات کمری و وقوع کمر دردهای مکانیکی گردند:

الف ) عوامل پیش زمینه ای یا مستعد کننده شامل :

قرار گرفتن در وضعیت های نامناسب

کاهش تحرک در نتیجه عدم استفاده و بهبود ناکافی

استرس ناشی از کار

چاقی

ب ) عوامل آشکارساز شامل :

استفاده جدید ( New Use )

استفاده نادرست ( Misuse )

استفاده بیش از حد ( Over Use )

ضربه ( Trauma,Abuse )

علل غیر مکانیکی کمر درد:

علل غیر مکانیکی کمردرد شامل آن دسته از علل طبی و یا بیماریهای سیستمی هستند که در سیر بیماری به طرق مختلف ممکن است باعث کمردرد شوند و تشخیص و درمان این بیماریها تماما” به عهده پزشک معالج شما می باشد.

-شایعترین علل طبی عبارتند از : بیماریهای التهابی، بیماریهای عفونی، سرطانها، و بیماریهای متابولیکی و مسمومیت با فلزات سنگین رادیوم

- و …. که تشخیص و درمان همه آنها همانطور که گفته شد بر عهده پزشک معالج شما می باشد.

پیشگیری از کمر درد :

-انجام ورزشهائی مثل شنا، پیاده روی و دوچرخه سواری با افزایش میزان تناسب و توان می توانند در کاهش ابتلا به کمر درد مفید باشند.

-تقویت عضلات شکم میزان ابتلا به کمر درد و در موارد وجود کمر درد شدت آنرا کاهش می دهد.

-افرادی که کار آنها مستلزم بلند کردن اجسام سنگین است یا ورزشکارانی که سروکارشان با وزنه سنگین است باید هرگز از کفشهای پاشنه بلند بمدت طولانی استفاده نکنند. حتما” از کمربندهای پهن محافظ کمر استفاده کنند. در هنگام ایستادن طولانی مدت هر از گاهی به روی یک تکیه گاه یا دیوار تکیه کنند تا از فشار بر روی کمر کاسته شود. هم تشک های خیلی نرم و هم تشکهای سفت سبب کمردرد می شوند لذا از تشک مناسب استفاده کنید.

-هرگز اجسامی را که برای شما سنگین هستند بلند نکنید. در هنگام بلند کردن اجسام کمر باید عمود بر زمین و نه خم شده به جلو باشد باید اجسام را در حالیکه نزدیک بدن شما هستند با زانوها بلند کنید.  

-به جای بلند کردن اجسام سنگین، از راه های دیگری مانند هل دادن برای جابه جا کردن استفاده کنید ( هل دادن بهتر از کشیدن است).

-تا می توانید از دیگران کمک بخواهید و از بلند کردن وسایل سنگین با خم کردن کمرتان خودداری کنید. بهتر است زانوهایتان را خم کرده و کمرتان را صاف نگه دارید. البته یادتان باشد که پاها را از هم کمی فاصله بدهید.

-از بلند کردن یک جسم سنگین و چرخاندن کمرتان بطور همزمان جدا” خودداری کنید.

-همیشه هنگام حمل اجسام سنگین، آن را نزدیک بدن نگه دارید.

-اگر مجبورید مدت طولانی روی صندلی بنشینید بهتر است هر نیم ساعت به بهانه های مختلف از جا برخاسته و راه رفته یا به بدن خود حرکات کششی بدهید.

-از صندلی مناسب با پشتی و با زاویه حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ درجه، استفاده کنید و اگر صندلی تان محافظ قوس کمر ندارد، قوس کمر را با یک بالشتک کوچک محافظت کنید.

-هنگام ایستادن خود را به جلو خم نکنید، گوش ها، شانه و لگن را باید در یک امتداد و شکم را تو نگه دارید.

-اگر مجبورید مدت طولانی بایستید، یکی از پاها را روی یک پله یا چهارپایه به ارتفاع ۲۰ سانتی متر قرار دهید تا فشار کمتری به کمر وارد شود و هر ۱۰ دقیقه جای پاها را با هم عوض کنید.

-بهترین حالت خوابیدن خوابیدن به پهلو در حالی است که زانوها کمی خم بوده و یک بالش کوچک بین دو زانو قرار گیرد. اگر به پشت می خوابید لازم است یک بالش زیر زانوان و یک بالش کوچک زیر گودی کمر قرار دهید.

پژوهشگران در یک تحقیق جدید به این نتیجه رسیدند که تنفس کنترل شده و به آرامی می‌تواند به میزان قابل توجهی، احساسات درد را کاهش دهد.

پژوهشی روی دو گروه از زنان در سنین 45 تا 65 سال صورت گرفت. یک گروه از زنان به اختلال فیبرومیالژی مبتلا بوده و گروه دیگری هم بودند.

محققان دریافتند که مبتلایان به دردهای مزمن بویژه بیماران فیبرومیالژی در حالی که آرام نفس بکشند، درد کمتری را احساس می‌کنند مگر اینکه احساسات منفی، غم و افسردگی بر آنها غلبه کرده باشد.

فیبرومیالژی اختلالی است که در آن درد مزمن و فشار عضلانی مشخصه آن است. این بیماری نوعی رماتیسم بافت همبند است. فیبرومیالژی معمولا به صورت بروز ناگهانی دردی منتشر و مزمن و به ندرت با محلی مشخص دیده می‌شود.

محققان دریافتند: در بیمارانی که احساس مثبت دارند، آرام کردن تنفس در کاهش درد تاثیر به سزایی دارد.

1- بارداری

غالبا همراه با بارداری، کمردرد نیز وجود دارد. این درد کمر در اثر تغییر انحنای کمر و موقعیت کودک در داخل شکم بوجود می آید. به علاوه تاثیر هورمون زنانه استروژن و هورمون شل کننده رباء باعث شل شدن ساختارهای پشت و کمر می شود. ورزش و کشش لگن، برای فروکش کردن این درد توصیه می گردد. همچنین خانم های باردار باید تحت نظر پزشک حالت بدنی خود را حفظ کنند.

2- مشکلات تخمدان

کیست تخمدان، فیبروئید رحم و اندومتریوز (رشد بافت رحمی در محلی دیگر مثل لگن و تخمدان) نیز می توانند باعث کمردرد شوند. این دردها توسط آزمایشات زنانه تشخیص داده می شود.

3- تومورها

درد کمر می تواند در اثر تومور خوش خیم و یا بدخیم به وجود آید. منبع این تومورها، در استخوان ستون فقرات و لگن و یا در جاهای دیگر می باشد و به طرف کمر پخش می شود. نشانه ها از درد موضعی تا درد شدید و از دست دادن عملکرد عصب و عضلات (بی اختیاری ادرار و مدفوع) متفاوت است و بستگی به بافت عصبی درگیر شده توسط تومور دارد. تشخیص تومور به وسیله اشعه ایکس، اسکن توده استخوان، CAT ( پرتونگاری محوری) و MRI ( دیدن بافت های درونی بدن) صورت می گیرد.

4- مشکلات کلیوی

مشکلات کلیه مثل سنگ کلیه و وجود زخم و خونریزی در کلیه می توانند باعث درد کمر و پشت شوند. توسط آزمایش ادرار، آزمایش جریان صدا ( ultrasound ) و دیگر آزمایشات شکمی می توان مشکلات کلیه را تشخیص داد.
برای درد مزمن کمر، بهترین درمان استراحت در منزل می باشد و بعد از آن پیاده روی، شنا و دوچرخه سواری

دلایل غیر معمول کمردرد

1- عفونت یا خونریزی لگن

معمولا خونریزی لگن بدون وارد آمدن ضربه، رخ نمی دهد. در افرادی که داروهایی برای رقیق کردن خون مصرف می کنند (مانند وارفارین)، خونریزی لگن دیده شده است. در این بیماران، درد شدید سیاتیک یکی از نشانه های خونریزی پشت لگن و شکم است و این خونریزی، عصب نخاعی را می فشارد و باعث درد کمر می گردد.

عفونت لگن نیز کمیاب است. دیورتیکولوز (پارگی ابتدای روده بزرگ)، بیماری کرون (بیماری روده ای)، کولیت اولسراتیو (التهاب روده) ، التهاب لگن به همراه عفونت لوله های فالوپ و رحم و حتی آپاندیسیت نیز می تواند موجب عفونت لگن گردد. عفونت لگن غالبا همراه با تب و کاهش فشار خون می باشد.

2- بیماری Paget

بیماری استخوانی است که در آن، شکل استخوان طبیعی نیست. ضعف استخوان و تغییر شکل آن موجب درد استخوان می شود. این بیماری در افراد بیشتر از 50 سال دیده شده است. وراثت و برخی بیماری های ویروسی از علل ایجاد این بیماری می باشند. سفت شدن مناطق ستون فقرات می تواند موجب درد شدید گردد.

تشخیص این بیماری توسط اشعه ایکس صورت می گیرد. با این وجود گاهی بیوپسی استخوان ضروری می باشد. اسکن استخوان برای تعیین وسعت بیماری مهم است، چرا که در برخی مواقع این بیماری می تواند بیشتر از یک ناحیه استخوان را درگیر کند. آزمایش خون و فسفاتاز قلیایی نیز در امر تشخیص و درمان مفید می باشد. داروهای مورد استفاده شامل: آسپیرین، ضد التهاب ها، ضد دردها، داروهایی که تغییر و تبدیل استخوانی را کم می کنند مانند کلسی تونین.

3- عفونت غضروف و یا عفونت استخوان ستون فقرات

این عفونت ها بسیار کم رخ می دهند و غالبا همراه با تب می باشند. باکتری استافیلوکوک و باکتری سل موجب این عفونت ها می گردند. سل یک نوع عفونت باکتریایی است که مفاصل خاصره های خاجی را درگیر می کند.

4- تورم رگ آئورت

در افراد مسن، آترواسکلروزیس می تواند منجر به ضعف دیواره رگ های خونی (به خصوص آئورت) در شکم گردد. این ضعف باعث برآمدگی دیواره آئورت می گردد. این تورم علائمی را ایجاد نمی کند، اما در برخی افراد باعث علائم ضربان دار و درد شکم می گردد. برای درمان این تورم، جراحی لازم می باشد.

5- زونا ( shingle)

زونا، عفونت مهم عصبی می باشد. اعصاب پوست و یک یا چند سطح از ستون فقرات (راست و یا چپ بدن) را درگیر می کند. بیماران مبتلا به زونا، قبلا آبله مرغان داشته اند. پس از برطرف شدن آبله مرغان، ویروس آن به صورت نهفته در درون ریشه های عصب نخاع وجود دارد. در بیماران دچار زونا، این ویروس باعث عفونت در اعصاب حسی می شود و منجر به درد عصبی می گردد. درد کمر اولین علامت زونا و بعد از آن بثورات پوستی می باشد.

چه درمانی برای کاهش درد کمر مفید است؟

- برای درد مزمن کمر، بهترین درمان استراحت در منزل می باشد و بعد از آن، پیاده روی، شنا و دوچرخه سواری.

- اگر اضافه وزن دارید، با یک متخصص تغذیه مشورت کنید تا وزن تان پایین بیاید، زیرا وزن زیاد، فشار بر بافت های نرم پشت وارد می کند.

- از وزنه برداری و حمل اشیای سنگین جدا خودداری کنید.

- با ورزش یوگا نیز می توانید از درد کمر رهایی یابید.

- کیسه آب گرم نیز بسیار مفید است.

- آب لیمو و مقداری نمک را با هم مخلوط کرده و به فردی که درد کمر دارد، بدهید تا بنوشد.

- سیر یکی از درمان های درد کمر می باشد. 2 تا 3 حبه سیر را در صبح بخورید تا درد کمر تمام شود.

- اگر نمی توانید سیر بخورید، 10 حبه سیر را در 60 گرم روغن بپزید تا حبه های سیر به رنگ قهوه ای درآیند. با این کار روغن سیر به وجود می آید. هنگامی که روغن سیر خنک شد، آن را بر محل درد بمالید و مدت سه ساعت بگذارید تا بماند. بعد از آن یک دوش آب گرم بگیرید. این درمان را تا 15 روز ادامه دهید تا درد کمر به کلی برطرف شود

کمردرد بعد از سرماخوردگی دومین عامل مراجعه ی بیماران به پزشک است. همچنین پنجمین علت رایج بستری شدن در بیمارستان ها است و سومین جراحی شایع، در مورد بیماران کمردردی صورت می پذیرد. شاید جالب باشد که بدانید شکایت ۵۶ درصد از مردم کل دنیا هم بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب یا انجام فعالیت های زناشویی، از کمردرد است و بهتر است این را هم بگوییم که کمردرد فقط به دلیل بلند کردن اجسام سنگین یا بد خوابیدن به وجود نمی آید بلکه مجموعه عوامل و عادات غلطی که هر فرد در طول روز و فعالیت های روزانه اش آنها را دنبال می کند، باعث به وجود آمدن این درد کمرشکن می شوند. دراین بخش ما به چند عادت غلطی که ابتلا به کمردرد را در پی دارند اشاره و راه حل کنار گذاشتن آن عادت را هم عنوان می کنیم، تا اگر شما هم از درد کمر رنج می برید، بتوانید عادت های غلط تان را بشناسید و آنها را رفع کنید.

۱) پشت میز نشینی

آیا می دانید که نشستن، چهل درصد از ایستادن به ستون فقرات شما فشار وارد می کند؟ خیلی از افراد بعد از چند روزی که کار زیاد، تمام وقت شان را پر می کند از دردکمر هم علاوه بر خستگی روحی شکایت دارند و شاید ندانند که نشستن بیش از حد، آن هم در وضعیتی غیرمتعارف و غیر استاندارد به کمرشان آسیب رسانده است. ماهیچه های کمر وقتی که ساعات زیادی بی کار و در یک وضعیت قرار می گیرند، ضعیف می شوند و این ضعف باعث احساس درد می شود، نشستن در زاویه ۱۳۵ درجه کمک شایانی به کاهش فشار روی ستون فقرات تان می کند. بنابراین هر چند دقیقه یک بار از حالت نود درجه یا کمتر خارج شوید و کمی لم دهید و به حالت ۱۳۵ درجه دربیایید.

۲) رانندگی های طولانی مدت

رانندگی های طولانی مدت، آن هم در حالتی که گردن و شانه ها به سمت جلو خم باشند، سبب سفت شدن قفسه سینه و در نتیجه فشار آمدن به گردن و ستون فقرات می شود. بنابراین کمردرد، مشکل غیرقابل تصوری در میان رانندگان بین شهری و حتی درون شهری نیست. این اشخاص باید در زاویه نود درجه بنشینند و صندلی خود را به فرمان ماشین نزدیک کنند تا هیچ گونه کششی به سمت جلو نداشته باشند. هر دو یا سه ساعت یک بار هم توقف کنند و پنج دقیقه نرمش انجام دهند.

۳) فراموش کردن فعالیت های ورزشی

نتایج جدیدترین تحقیقات نشان داده اند که چهل درصد از افرادی که بعد از ابتلا به کمردرد، دور ورزش را خط کشیده اند یا فعالیت های ورزشی شان را کم کرده اند، شدت درد کمرشان بیشتر شده است. به گفته ی وی متخصصین و جراحان ستون فقرات، ورزش کردن برای بهبود بسیاری از بیماری ها مؤثر است. پیاده روی های سبک و منظم و انجام دادن نرمش هایی مانند خم کردن بدن و رساندن نوک انگشتان دست تا زیر زانو برای التیام درد کمر بسیار مفید است.

۴) نادیده گرفتن فعالیت هایی مانند یوگا

شاید برای تان عجیب باشد اگر بگوییم یوگا نه تنها باعث کاهش استرس می شود. بلکه تا حد قابل قبولی دردهایی مثل کمردرد را هم کم می کند. به گفته ی محققان دانشگاه واشنگتن براساس تحقیقی که روی ۱۰۱ بیمار مبتلا به کمردرد انجام داده اند، انجام فعالیتی مثل یوگا که نفس عمیق و آرامش جسم و تن در طول فعالیت را در پی دارد، می تواند اثر به سزایی در کاهش کمردرد در کنار ورزش های فیزیکی دیگر داشته باشد.

۵) اعتیاد به شکستن قولنج

کم نیستند افرادی که برای التیام درد کمرشان یا از روی عادت، اقدام به شکستن قولنج خود می کنند و نمی دانند که این کار نه تنها دردشان را کم نمی کند، بلکه به مرور زمان باعث به وجود آمدن یا تشدید آسیب های کمری شان می شود. شما برای اینکه کمردرد نگیرید، به ماهیچه های کمری قوی و ستون فقراتی سالم نیاز دارید، بنابراین سعی کنید این عادت اشتباه را از سرتان خارج کنید و هر وقت احساس کردید که کمرتان ناراحت است، به جای شکستن قولنج، چند نرمش ساده انجام دهید. خم شدن به پایین و طرفین به صورت آرام آرام می تواند میل به شکستن قولنج را در وجودتان سرکوب کند.

۶) تغذیه نامناسب

شاید کمتر کسی فکر کند که تغذیه هم می تواند در کاهش کمردرد موثر باشد، اما دانشمندان اعتقاد دارند که تغذیه ی مناسب همان قدر که می تواند در داشتن قلب و وزن و فشار خونی متناسب و سالم مؤثر باشد، می توان برای جلوگیری از کمردرد هم مفید واقع شود. نتیجه ی تازه ترین تحقیقات نشان می دهند که تغذیه ی نامناسب و در نتیجه سوخت و ساز شیمیایی نامتناسب در بدن باعث افزایش ارسال سیگنال های عصبی حاوی پیغام درد به مغز می شود. رژیم غذایی مناسب برای افراد مبتلا به کمردرد، رژیمی است که بتواند التهاب بدن را کاهش دهد و برای کاهش این التهاب و در نتیجه کاهش کمردردتان باید از خوردن بیش از حد مواد حاوی کافئین مثل چای یا قهوه ی غلیظ یا غذاهای فرآوری شده مثل سوسیس، کالباس و انواع کنسروها بپرهیزید.

۷) حمل کیف های سنگین

میزان آسیبی که حمل کردن کیف های سنگین به ستون فقرات وارد می کند با آسیبی که هنگام انجام دادن ورزش های حرفه یی و سنگین به ستون فقرات وارد می شود برابری می کند و این زنگ خطری است برای افرادی که در طول روز با کیف دستی های سنگین روانه ی محل کار، خرید یا محل درس شان می شوند.

۸) تشک های قدیمی

عمر مفید یک تشک خوب بین نه تا ده سال است. اما اگر خواب راحتی ندارید یا بیشتر وقت ها اول صبح کمرتان درد می کند، ممکن است مشکل از تشک تان باشد، حتی اگر پنج یا شش سال بیشتر از عمرش گذشته باشد بهتر است هر پنج سال یک بار تشک تان را عوض کنید و یک تشک خوب و طبی بخرید.

۹) پوشیدن کفش های پاشنه بلند

وقتی که شما کفش پاشنه بلندی به پا می کنید، برای حفظ تعادل بدن تان مجبورید که کمی متمایل به جلو راه بروید و کمرتان را هم وادار به تحمل وزن بیشتری کنید. همچنین پوشیدن انواع صندل ها هم باعث حرکت مداوم پاهای تان به طرفین و درنتیجه وارد آمدن فشاری مضاعف به ستون فقرات تان می شود. برای رفت و آمد روزانه به محل کار یا تحصیل یا حتی خرید، از کفش های سبک و راحت استفاده کنید.

۱۰) اعتیاد به برنامه های تلویزیونی

اگر دشمن خودتان و کمرتان هستید، می توانید برای هر چه بهتر و سریع تر آسیب رساندن به ستون فقرات تان ساعت ها جلوی تلویزیون چمباتمه بزنید و مشغول تماشای فیلم های سینمایی، سریال ها یا فوتبال شوید. بهتر است هنگام تماشای تلویزیون کنترل آن را دورتر از خود قرار دهید تا در طول برنامه چند مرتبه مجبور به بلند شدن از جای خود و تغییر وضعیت تان شوید.