اگر از منظر مطالعه تطبیقی به پوستر در ایران نگاه کنیم، حدفاصل سال های کودتای مرداد 32 تا انقلاب بهمن 57 سال های درخشش و اوج هنر در ایران است، چرا که بستر و خیزش اجتماعی فراهم شده که در آن جلال آل احمد، رضا براهنی و سیمین دانشور در آثار خود کنایه هایی در انتقاد به وضع کشور دارند. شاعرانی چون شاملو، کسرایی، گلسرخی و اخوان ثالث نیز هر یک به زبانی فریاد اعتراضی نسلی هستند. موج نوی سینمای ایران نیز فیلم هایی چون «شب قوزی»، «خشت و آینه»، «قیصر»، «گاو»، «تنگسیر»، «آرامش در حضور دیگران»، «طبیعت بی جان»، «گوزن ها»،... را عرضه می کند.

در تئاتر، نمایش نامه نویسانی چون ساعدی، یلفانی، و حکیم رابط حرف های تازه ای می زنند و در موسیقی نیز خوانندگانی چون فریدون فروغی، فرهاد مهراد، و مازیار؛ و ترانه سرایانی چون ایرج جنتی عطایی، اردلان سرفراز و شهیار قنبری، هر یک به نوعی صدای اعتراض مردمشان هستند. در چنین بزنگاهی بدیهی است فیلم های اجتماعی و سیاسی ساخته شود و در نتیجه پوسترهای این فیلم ها رنگ و بوی دیگری داشته باشد.

2- پوسترهای فیلم در ایران تاریخ طویل و درازی دارند؛ از «دختر لر» تا به امروز راه پرپیچ و خمی را پیموده اند، در آغاز چاندرا واکر برای فیلم های فارسی در هند پوستر می سازد، پس از آن طراحان ارمنی هستند که از دانش نقاشی و گرافیکی که در روسیه آموخته اند، در پوسترهای ایران استفاده می کنند. طراحانی چون موشخ و ناپلون سروری، میشا گیراگوسیان، هایک اُجاقیان نسلی از پوسترهای فیلمم در ایران را طراحی می کنند؛ پوستر فیلم هایی چون «توفان زندگی»، «مادر»، «بازگشت مشهدی عباد»، «آخرین شب»، «شب نشینی در جهنم»، «چشمه آب حیات»، «مردها و جاده ها»، «شیرمرد». ویژگی این پوسترها همان نگاه عامه پسند و روایت گر فیلم های فارسی است، از کوزه همان می تراود که در اوست.

3- با آغاز دهه 40 خورشیدی جنبشی در سینمای ایران به وجود می آید، که پوسترهایی فراخور خود را طلب می کنند، پوستر فیلم هایی چون: «گاو»، «پستچی»، «قیصر»، «مغول ها» و... این بار توسط طراحانی که در دانشکده هنرهای زیبا تحصیل کرده اند، ساخته می شود.

فرشید مثقالی، مرتضی ممیز، عباس کیارستمی از طراحان شاخص پوستر در آن سال ها به شما می روند. اما بیشترین تاثیر را بر پوسترها و پلاکارت های سینمایی این نسل مرتضی ممیز می گذارد. او که در آثارش بیانی قاطع و صریح و مردانه دارد، گزینه مناسبی برای پسوترهایی است که چنین خصوصیتی دارند. از این رو او برای فیلم های کارگردان هایی چون: سهراب شهید ثالث، بهرام بیضایی، مسعود کیمیایی، داریوش مهرجویی، پرویز کیمیاوی، علی حاتمی و... پوستر می سازد.

شاید خود او در زمان ساخت این پوسترها به اهمیت کار خود آگاه نیست. پوسترهای سیاسی و اجتماعی اش بر لبه تیز تیغ سانسور حرکت می کند، اما بی شک پوسترهای او برای فیلم هایی چون «خاک»، «مغول ها» و از همه مهم تر «گوزن ها» به آیکون هایی ماندگار از پوستر فیلم های اعتراضی در چند نسل بدل می شود. او استفاده از نقاشی های رئالیستی از ستاره فیلم را که در پوسترهای فیلمفارسی ها رایج بود، کنار می گذارد و به استفاده از عکس هایی با کنتراست بالا و گرافیکی روی می آورد و هیجان و تکنیک تازه ای را به پوسترهای فیلم تزریق می کند.

طراح مهم دیگر فرشید مثقالی است، گرچه عمده شهرتش را از تصویرسازی کتاب «ماهی سیاه کوچولو» و کسب جایزه بولونیا بابت آن کتاب کسب می کند، اما پوسترساز توانایی است که طراحی فیلم های «پستچی»، «گاو» و «شازده احتجاب» را در کارنامه خود دارد. اما تاثیر مهمش پوسترهایی است که برای فیلم ها و رویدادهای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان می سازد.
پوستر فیلم «دار»، رضا علامه زاده از پوسترهای مهم فیلم های توقیفی قبل از انقلاب به شمار می رود.

4- پس از انقلاب شرایط عوض شده و پوسترهای سیاسی و اجتماعی رنگ عوض می کنند. در سال های نخست انقلاب تولید و ساخت فیلم کم می شود، پس از آن هم که تولید فیلم بیشتر می شود، پوسترها همان پوسترهای فیلم های فارسی هستند با همان تکنیک که رنگ و روی شرایط روز را به خود گرفته اند. به جز برخی پوسترهای فیلم های تحت حمایت و سفارش بنیاد سینمایی فارابی و چند مورد استثنا پوسترهایی که طراحی شاخص و منحصر به فردی داشته باشند، بسیار انگشت شمارند.

در جرگه فیلم های سیاسی مجید اخوان پوستر فیلم «عروسی خوبان» را می سازد و علی وزیریان «آژانس شیشه ای» را. اما پوسترهای دیگر جسارت و قدرت و نوآوری پوسترهای ممیز و مثقالی را ندارند. امروز هم که دیگر پوسترهای فیلم در کلیشه های گیشه غوطه ور شده اند و باید برای آن ها فاتحه ای خواند و طلب مغفرت کرد؛ تا شاید روزی رستاخیز دیگری در پوستر فیلم ایران به پا شود.