به گزارش مجله مراحم به نقل از فارین پالیسی، مانند ماه ژانویه که داشتم در مسافرخانه Doris Day جرعه‌جرعه نوشیدنی می‌خوردم، فهمیدم کره شمالی پنجمین آزمایش هسته‌ای را انجام داده است. اولین فکری که به ذهنم آمد این بود: واقعاً کیم جونگ اون؟ در شبی که فردایش مدارس آغاز می شوند؟

من سه فرزند کوچک دارم. بنابراین مصاحبه‌هایم را در حالی انجام می‌دادم که کودک نوپایم روی تلویزیون لوسین بدن می‌مالید و کسی حواسش به او نبود. هرگز درگذشته تمایل به اقدامات تلافی‌جویانه هسته‌ای را کامل درک نمی‌کردم؛ تا اینکه صفحه‌نمایش پلاسمای تلویزیون را دیدم که غرق در کرِم بدن شده بود. لعنت به تو کیم جونگ اون.

و بمب. اول، جزئیات فنی. این بزرگ‌ترین آزمایشی است که تاکنون در کره شمالی انجام‌شده است. البته تخمین‌های زیادی وجود دارد، اما همه موافق‌اند که این از بقیه بزرگ‌تر بود. فقط بر سر میزان وسعتش توافق نظر ندارند. من می‌توانم سه ستون کامل از خلاصه بحث‌ها درباره بهترین راه تخمین اندازه واقعی انفجار بر اساس سیگنال‌های لرزه‌ای بنویسم. اما نمی‌خواهم چنین چیزی بنویسم و شما هم نمی‌خواهید چنین چیزی بخوانید. فقط حرفم را قبول کنید که این انفجار حداقل ده کیلوتن و یا بیشتر بود. تقریباً اندازه همان بمبی که آمریکا در ناکازاکی انداخت. نکته این است که این آزمایش آن‌قدر بزرگ بود که در موفقیت‌آمیز بودنش شکی نیست. و خوشبختانه کوچک‌تر از آن بود که بمب هیدروژنی باشد. پس این بمب چیست؟

کره شمالی در بیانیه‌ای اعلام کرد این “نمایشی از اراده آهنین مردم کره و WPK (حزب کارگران کره) است که همیشه خود را برای مقابله با دشمنان آماده می‌کنند. اگر دشمنان دست به تحریک بزنند، کره اقدامات متقابلی خواهد داشت که تهدیدها و تحریم‌ها علیه کره شمالی توسط نیروهای متخاصم به رهبری آمریکا بخشی از این تحریک‌ها می‌باشد که در برابر اقدامات به‌حق این کشور مستقل برای دفاع از خود ناامید و مستأصل شده‌اند و مطلقاً موقعیت استراتژیک کره شمالی را به‌عنوان یک کشور هسته‌ای تمام‌عیار به رسمیت نمی‌شناسند.” نقل‌قول اصلی این بود.

اما شاید نکته‌ی مهم در این پیام این باشد که کره شمالی گفت “کلاهک هسته‌ای را آزمایش کرده که برای نصب بر روی موشک‌های بالستیک استراتژیک  Hwasong در واحد توپخانه نیروی راهبردی ارتش خلق کره مناسب‌اند.” Hwasong نامی است که کره شمالی به موشک‌های بالستیکش می‌دهد. و این کلمه همانی بود که کیم جونگ اون در ماه مارس زمانی که کنار یک مدل از سلاح هسته‌ای ایستاده بود به کاربرد. اون عکس احمقانه را به خاطر دارید که کیم عینک و کلاه خز داشت و با پوزخند پت و پهنی در کنار چیزی شبیه به یک توپ دیسکو بزرگ ایستاده بود؟ آن موقع به نقل از کیم جونگ اون گفته شد: ” کلاهک‌های هسته‌ای کوچک ساخته‌شده‌اند تا بتوان آن‌ها را بر روی موشک‌های هسته‌ای سوار کرد.”

من فکر می‌کنم کره شمالی دارد می‌گوید بمبی را تست کرده است که موشک‌هایشان را مسلح می‌کند. این موضوع بسیار خطرناک است. درگذشته آزمایش‌های هسته‌ای کره شمالی را به‌حساب بداخلاقی یا تظاهرات سیاسی گذاشتیم. البته هنوز هم برخی این عقیده رادارند. تصمیم کره شمالی برای آزمایش یک موشک جدید اسکاد همزمان با اجلاس سران گروه 20 در چین اتفاقی نیست. پس از آزمایش یک موشک بالستیک زیردریایی در اوایل ماه اوت، کره شمالی از اینکه چین نتوانسته از آن‌ها در برابر محکومیت شورای امنیت سازمان ملل دفاع کند بسیار خشمگین است. بنابراین یک آزمایش موشکی انجام می‌دهد تا مهمانی بزرگ چین را برهم بزند؛ و به دنبالش چند تا آتش‌بازی هسته‌ای تا به این چرخه خاص از تحریک و محکومیت پایان دهد. این اتفاق بارها در چند سال پیش اتفاق افتاده است و همه دولت‌ها نقش خود را در این درام غم‌انگیز به‌خوبی می‌دانند.

اما این آزمایش تنها یک بیانیه سیاسی نیست. بلکه یک هدف فنی دارد. و آن هدف نشان دادن قدرت و صلاحیت آن کلاهک هسته‌ای “استاندارد” است. به عقیده من اینکه کلاهک‌ها “استاندارد” هستند، قصد داشت این پیام را منتقل کند که دارد آن‌ها را به تعداد زیاد تولید می‌کند. این نکته دیگری است که در بیانیه به آن اشاره شد: اینکه اکنون کره شمالی می‌تواند “هرچه قدر بخواهد کلاهک‌های هسته‌ای کوچک‌تر، سبک‌تر و متنوع ایجاد کند و فناوری لازم برای تولید و استفاده از مواد هسته‌ای مختلف را دارد.”

به اشاره‌ای که به مواد مختلف هسته‌ای شده دقت کنید. بسیاری از مردم پرسیده‌اند آیا تابه‌حال کره شمالی اعلام کرده از اورانیم غنی‌شده در کلاهک‌های هسته‌ای خود استفاده می‌کنیم؟ بفرمایید. آن‌ها حرفی از امریسیم نزده‌اند. (امریسیم: از عنصرهای شیمیایی جدول تناوبی با نماد شیمیایی Am و عدد اتمی ۹۵ است. نام آن از نام ایالات متحده آمریکا که درآن کشف شده است برداشته شده است. این فلز رنگی نقره ای دارد و به آهستگی در هوای گرم و خشک اکسید شده و جلای خود را از دست می دهد. این عنصر پرتوزا بوده و از خود تشعشعات گاما و آلفا ساطع می کند.)

کره شمالی دارد می‌گوید چیزی که کیم جون در ماه مارس با آن عکس گرفت را آزمایش کرده است. و آن چیز تنها یک سلاح هسته‌ای جمع‌وجور نیست که موشک‌های بالستیک کره شمالی را مسلح کند؛ بلکه سلاحی است که طراحی‌شده تا در تعداد نسبتاً بالا ساخته شود و در واحد موشکی نیروهای موشک استراتژیک مستقر شود.

ممکن است فکر کنید این مسئله اشکالی ندارد: خوانده‌ام کره شمالی تنها برای تعداد انگشت‌شماری بمب هسته‌ای پلوتونیوم دارد. اگر این‌طور فکر می‌کنید این مقاله شما را ناراحت خواهد کرد.

اجازه دهید بگویم کره شمالی چه چیزی را دارد آزمایش می‌کنیم و چرا ادعا دارد می‌تواند “هر تعداد که می‌خواهد” سلاح هسته‌ای تولید کند.

بله، طبق آمار و تخمین‌های متعدد، کره شمالی حدود 40 کیلوگرم ذخیره‌ی پلوتونیوم دارد و البته اعلام کرده به تولید پلوتونیوم جدید هم ادامه خواهد داد. با این مقدار چقدر بمب می‌توان ساخت؟ طبق گفته آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هر کیلوگرم را تقسیم بر 8 می‌کنیم. پس یعنی 5 بمب؛ اما این تعداد از لحاظ تکنیکی احمقانه است. این یک واقعیت طبقه‌بندی نشده است که می‌توان با کمتر از 4 کیلوگرم یک بمب کوچک ساخت. اگر تقسیم بر 4 شود اکنون 10 بمب داریم. کره شمالی ذخیره تقریباً نامشخصی از اورانیوم بسیار غنی‌شده دارد. پس الآن احتمالاً تصور می‌کنید کره شمالی چند تا بمب پلوتونیوم و چند بمب با اورانیوم بسیار غنی‌شده دارد. در آن صورت، با یک امکان فنی ناخوشایند روبرو هستیم: چاله کامپوزیت.

بله، می‌توان هر دو را در یک بمب استفاده کرد. این‌یکی از راه‌های استفاده به‌صرفه‌تر از ذخیره کوچک پلوتونیوم است. زمانی که کیم جونگ اون در ماه مارس با آن بمب عکس گرفت، آن را “ساختار شارژ مخلوط و به سبک کره‌ای و مناسب برای واکنش هیدروژنی سریع” اعلام کرد. مخلوط. هیدروژنی. اندکی مبهم است. اما فکر می‌کنیم احتمالاً کره شمالی دو چیز را دارد. هم برای پلوتونیم و هم اورانیوم غنی‌شده (شارژ مخلوط) از چاله مرکب استفاده می‌کنیم و به این صورت عملکرد انفجار با استفاده از گاز ایزوتوپ هیدروژن (واکنش هیدروژنی سریع) افزایش می‌یابد.

این یعنی ممکن است در هر بمب کمتر از دو کیلوگرم پلوتونیوم وجود داشته باشد. و بنابراین این مقدار تقسیم بر  دو می‌شود. 40 کیلوگرم ذخیره موجود پلوتونیوم برای حدود 20 بمب هسته‌ای کافی است. و فراموش نکنید اورانیوم‌های باقی‌مانده را به بمب‌های غنی‌شده با اورانیوم اضافه کنید.

این دقیقاً همان کاری است که دیگر کشورهای کرده‌اند. مثلاً در دوازدهمین آزمایش هسته‌ای چین، بمب هسته‌ای با یک چاله کامپوزیت بود که می‌توانست از دو کیلوگرم پلوتونیوم استفاده کند. همچنین با گاز دوتریم- تریتیوم ارتقا داده‌شده بود. می‌توان گفت سبک چینی شارژ مخلوط برای رسیدن به واکنش هیدروژنی سریع است. این بمب زمانی که در 18 نوامبر 1972 آزمایش شد، قدرت انفجار 15 کیلوتنی ایجاد کرد. آن زمان، چین عکس کاری که امروز کره انجام می‌دهد را کرد؛ داشت از بمب‌های هسته‌ای با اورانیوم غنی‌شده به بمب پلوتونیومی تغییر مسیر می‌داد. اما ممکن است کره شمالی برای استفاده بیشتر از ذخایر پلوتونیومش به استفاده از ذخایر اورانیوم غنی‌شده روی آورد. اما اصل و اساس یکی است.

و فقط محض روشن‌سازی: من نمی‌گویم چین این طرح را به کره شمالی عرضه کرد. این کار احمقانه است. تا جایی که می‌دانم یک آزمایش علمی بوده است. اما طراحان سلاح‌های هسته‌ای پیونگ‌یانگ احتمالاً همان ایده‌ی 40 سال پیشِ همتایان چینی خود را پیش رو گرفته‌اند. کره شمالی خوب می‌داند چه‌کار می‌کنیم. تا الآن 5 آزمایش هسته‌ای انجام داده است که خیلی زیاد است.

تمام این‌ها بدین معناست که نمی‌دانیم زرادخانه هسته‌ای کره شمالی چقدر بزرگ است یا زمانی که کلاهک‌های “استاندارد” بر روی موشک‌های مستقر شوند، این زرادخانه چقدر بزرگ خواهد شد. اما اصلاً عدد کوچکی و مطمئناً انگشت‌شمار نیست. یک نیروی هسته‌ای است که برای نیروهای کره جنوبی، چین و آمریکا در منطقه خطری بزرگ است.

اگر کاری نکنیم، تعداد بمب‌های این کشور بیشتر می‌شود و به تهدیدی برای قاره آمریکا تبدیل می‌شود و سپس آن‌قدر رشد می‌کنیم که بمب‌های هیدروژنی قدرتمند نیز خواهد داشت. و تمام این‌ها بسیار زودتر ازآنچه فکر کنید اتفاق می‌افتد. این برنامه سلاح هسته‌ای به‌سرعت رشد می‌کنیم- شبیه کودک نوپایی که تلویزیون خانه من را با لوسیون تزئین کرد. قبل از اینکه بفهمم، او وارد کالج خواهد شد. نمی‌دانم تا آن موقع زرادخانه کیم جونگ اون چقدر خواهد بود.